Rdza źdźbłowa zbóż i traw

Z tego artykułu dowiesz się:

• Jakie są objawy choroby?
• Jakie są przyczyny jej występowania?
• Jak zapobiegać i zwalczać chorobę w uprawach?

Objawy rdzy źdźbłowej zbóż

Objawy rdzy źdźbłowej występują na zbożach ozimych i jarych, trawach, ale także na mahonii i berberysie. W przypadku zbóż i traw porażone zostają przede wszystkim źdźbła. Przy dużej presji choroby zainfekowane zostają także inne nadziemne części rośliny, między innymi liście, pochwy liściowe i kłosy.

W drugiej połowie czerwca i na początku lipca można zaobserwować uredinia, w których powstają urediniospory. To rdzawe, wąskie, podłużne, lekko kreskowate i poduszeczkowate skupienia zarodników. Mają długość od 3 do 10 mm i powstają pod skórką rośliny.

Po kilku dniach patogen powoduje pękanie skórki w miejscach uniesień, odsłaniając uredinia z urediniosporami, czyli rdzawobrunatne, pylące poduszeczki.

Gdy roślina zamiera, porażone części rośliny zaczynają żółknąć i usychać, a między urediniami pojawiają się czarne lub ciemnobrunatne plamki będące skupieniem zarodników, czyli telia wytwarzające zarodniki przetrwalnikowe, teliospory.

Rdza źdźbłowa zbóż i traw – przyczyny

Grzyb wywołujący rdzę źdźbłową charakteryzuje się zdolnością do bardzo szybkiego rozprzestrzeniania się. Sprzyjają temu umiarkowane temperatury od 12 do 23 stopni Celsjusza i wysoka wilgotność powietrza na poziomie 100%.

Ponadto porażeniu sprzyja obecność w sąsiedztwie łanu berberysu i mahonii oraz wysokie nawożenie azotem. Źródłem infekcji są teliospory, które zimują na resztkach pożniwnych, w glebie, na ściernisku czy w chwastach z rodziny traw. Powstają pod koniec okresu dojrzewania zbóż. Są odporne na mróz, a tracą zdolność kiełkowania w wysokich temperaturach.

Zboża mogą być też infekowane wtórnie, czyli przez urediniospory powstające na zakażonych sąsiednich roślinach. Przy sprzyjającej pogodzie, w temperaturze około 20 stopni Celsjusza i dużej wilgotności, choroba może rozprzestrzenić się w łanie w wyniku infekcji wtórnych.